Тәртіп иесі (Сахиби тәртиб)
Тәртіп иесі. Мойнында қазаға қалған намаз борышы болмаған немесе қазаға қалған намаздарының жалпы саны бес уақыт намаздан аспаған және намазда ретін сақтауы керек болған адам. Тәртіп иесінің бір күндік бес уақыт намазының парызы мен үтір намазын оқығанда және қазасын оқығанда тәртіпті (намаздың ретін) сақтауы парыз болып табылады. (Халеби) Тәртіп иесі болған адам бір парыз намазын үзірсіз түрде өз уақытында оқымаса, уақыты кірген алғаш намаздан бұрын бұл намаздың қазасын оқуы керек. (Алауддин Хаскефи) Өткізіп алған намаздары алтау немесе одан да көп уақыт болса, өткізіп алған намазы мен уақыт намазының екеуін де оқи алмайтындай уақыт тар болса, мұндай жағдайда алдымен уақыт намазын оқиды. Кейін өткізіп алған намазының қазасын оқиды. Қазаға қалған намаз ұмытылып, одан да кейінгі уақыт намазының оқылуымен тәртіптік қасиеті жойылады. (М.Зиһни) Тәртіп иесінің алдыңғы оқымаған намазы келесі намаз ішінде есіне түссе, намазы бұзылады. Алдымен оқымаған намазының қазасын өтейді, содан кейін уақыт намазын оқиды. (Ибн Абидин) Бестен көп қазалары болған адам бұлардың қазасын өтей-өтей азайтып, санын алтыдан төмен түсірсе, тәртіптік қасиетіне қайта келмейді. Ондай кісілер намаздарын кезегіне қарамай оқи алады. (М. Зиһни) |